Ο Δούρειος Ίππος του σύγχρονου πολέμου
Αναδημοσίευση από τη «Βραδυνή της Κυριακής
Ο Δούρειος Ίππος του σύγχρονου πολέμου. Μυστηριώδεις υποθαλάσσιες εκρήξεις, κυβερνοεπιθέσεις από δράστες χωρίς «ταυτότητα» και διαδικτυακές εκστρατείες που εξαπολύονται κάτω από τα ραντάρ. Οι υβριδικές αυτές απειλές έχουν στόχο την κατατρόπωση του αντιπάλου από μεγάλη απόσταση. Και χωρίς συμβατικά όπλα, κρίνονται τόσο αποτελεσματικές που το ΝΑΤΟ και η Ε.Ε. δημιούργησαν. Πριν από 6 χρόνια, το Ευρωπαϊκό Κέντρο Αριστείας για την Αντιμετώπιση των Υβριδικών Απειλών (Hybrid CoE), στο Ελσίνκι της Φινλανδίας.
Τι ακριβώς, όμως, είναι ο υβριδικός πόλεμος
Το ξέσπασμα του οποίου φοβούνται και θέλουν να αποτρέψουν οι παραπάνω χώρες και ποιος ο βασικός σκοπός του. Με δεδομένο ότι πρόκειται για ένα φαινόμενο τόσο παλιό όσο και ο Δούρειος Ίππος. Αναφορές του υπάρχουν ακόμη και στον Πελοποννησιακό πόλεμο του Θουκυδίδη, ενδιαφέρον έχει ο ορισμός. Που του απέδωσε ο Σουν Τσου στο περιβόητο βιβλίο του Η Τέχνη του Πολέμου». Όπου και έγραψε ότι η υποταγή του εχθρού χωρίς μάχες είναι η ακμή της δεξιότητας.
Πολύ αργότερα και μετά από επισταμένη μελέτη των χαοτικών συγκρούσεων στο Ιράκ, το Αφγανιστάν και αλλού. Ο Φραν Χόφμαν, Αμερικανός πρώην πεζοναύτης και αναλυτής σε ζητήματα άμυνας, κατέληξε. Στο συμπέρασμα ότι οι υβριδικοί πόλεμοι περιλαμβάνουν συμβατικές δυνατότητες. Παράτυπες τακτικές και τρομοκρατικές πράξεις. Όπως βία χωρίς διακρίσεις, εξαναγκασμό στα άκρα, και διασπορά εγκληματικού χάους.
Το προαναφερθέν θολό τοπίο
Ο Δούρειος Ίππος του σύγχρονου πολέμου. Που αφορά εξίσου την παραπληροφόρηση, την προπαγάνδα και τη χρήση ηλεκτρονικών μέσων για τη διαμόρφωση της κοινής γνώμης. Αποσκοπεί σε μία ξεκάθαρη νίκη. Αυτή μπορεί να επιτευχθεί είτε μέσω της πρόκλησης μίας παρατεταμένης σύγκρουσης με σκοπό την κόπωση και αποδιοργάνωση του αντιπάλου. Είτε δια της χειρουργικής δράσης με δολιοφθορές και ασύμμετρες απειλές. Και με την «οπλοποίηση» του Διεθνούς Δικαίου/νομικό πόλεμο (lawfare δηλαδή). Με συνεχείς αμφισβητήσεις και κατά το δοκούν ερμηνεία, όπως συνήθως συμβαίνει στην περίπτωση της Τουρκίας.
Όπως σημειώνει η Τέιζα Τιιλικάινεν
Διευθύντρια του προαναφερόμενου ευρωπαϊκού Κέντρου, όλα τα παραπάνω εξηγούν το διφορούμενο χαρακτήρα της υβριδικής απειλής, που δυσκολεύονται τα έθνη να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά και να προστατευτούν επαρκώς. Ωστόσο, πρόκειται για πραγματικές απειλές με απτά αποτελέσματα, όπως απέδειξαν οι ισχυρές υποβρύχιες εκρήξεις του περασμένου Σεπτεμβρίου κάτω από τη Βαλτική θάλασσα, που άνοιξαν τρύπες στους αγωγούς φυσικού αερίου Nord Stream μεταξύ των ακτών της Δανίας και της Σουηδίας που κατασκευάστηκαν για να μεταφέρουν το ρωσικό αέριο στη Βόρεια Γερμανία.
Η Μόσχα έσπευσε τότε να αρνηθεί οποιαδήποτε ευθύνη, αλλά οι Δυτικές υποψίες στράφηκαν στο ρωσικό κίνητρο της Δυτικής λιμοκτονίας για ενέργεια, ως τιμωρία για την υποστήριξη της Ουκρανίας μετά τη ρωσική εισβολή τον περασμένο Φεβρουάριο.
Ο Δούρειος Ίππος του σύγχρονου πολέμου. Όσον αφορά την εκλογική παρέμβαση, μετά τις εκλογές του 2016 στις ΗΠΑ, οι ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι υπήρχε συντονισμένη ρωσική παρέμβαση, που αρνήθηκε και πάλι το Κρεμλίνο, με στόχο να ζημιώσει τη Χίλαρι Κλίντον, υπέρ του Ντόναλντ Τραμπ. Αυτή η επίθεση φέρεται να διεξήχθη με τη χρήση διαδικτυακών «ρομπότ», δηλαδή τεχνητών διαδικτυακών λογαριασμών στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης που ελέγχονται από ακτιβιστές του κυβερνοχώρου.
Η παραπληροφόρηση τέλος, επιταχύνθηκε μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, με εκατομμύρια πολίτες –όχι μόνο στη Ρωσία αλλά και στις Δυτικές χώρες– να δέχονται τη γραμμή του Κρεμλίνου ότι ο τελευταίος πόλεμος στην Ευρώπη ήταν μία απαραίτητη πράξη αυτοάμυνας.
Ευρωπαϊκό Κέντρο Αριστείας για την Αντιμετώπιση των Υβριδικών Απειλών
Στο κέντρο Hybrid CoE στη Φινλανδία, μία χώρα που παρέμεινε ουδέτερη από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο και σήμερα έχει ζητήσει την ένταξή της στο ΝΑΤΟ εργάζονται 40 αναλυτές και ειδικοί από τη Συμμαχία και την Ε.Ε., συμπεριλαμβανομένου ενός Βρετανού αποσπασμένου από το υπουργείο Άμυνας. Σύμφωνα με την Τιιλικάινεν, το επόμενο σημείο σχετικού ενδιαφέροντος είναι η Αρκτική, όπου έχουν χαρτογραφηθεί πολλές πιθανότητες υβριδικής απειλής. «Υπάρχουν νέες πηγές Ενέργειας που αναδύονται», λέει στο βρετανικό δίκτυο χαρακτηριστικά η ίδια.
Υπάρχουν νέες δυνατότητες
Για τις μεγάλες Δυνάμεις να προστατεύσουν τα συμφέροντά τους. Υπάρχει, επίσης, μεγάλη χειραγώγηση των πληροφοριών. Η ρωσική αφήγηση είναι ότι η Αρκτική είναι μία ιδιαίτερη περιοχή έξω από τις συγκρούσεις, όπου δεν συμβαίνει τίποτα κακό, όμως η Ρωσία χτίζει τον στρατό της εκεί», υπογραμμίζει.
Η αλήθεια είναι ότι υπάρχουν πολλοί τρόποι με τους οποίους ένα κράτος μπορεί να βλάψει ένα άλλο χωρίς άμεση στρατιωτική δράση. Αυτό αποδεικνύει και το σχετικό εγχειρίδιο που συντάχθηκε από το Κέντρο, το οποίο περιγράφει τις θαλάσσιες υβριδικές απειλές και 10 άλλα φανταστικά αλλά πολύ εύλογα σενάρια, που κυμαίνονται από τη λαθραία χρήση υποβρύχιων όπλων μέχρι την κήρυξη ζώνης ελέγχου γύρω από ένα νησί.
Ο ρόλος του Κέντρου, πάντως, δεν είναι να λαμβάνει μέτρα για την αντιμετώπιση των υβριδικών απειλών. Είναι να αξιολογεί, να ενημερώνει και να εκπαιδεύει άλλους να βγάλουν τα «κάστανα από τη φωτιά» σε αυτή τη διογκούμενη σήμερα απειλή.
Από Σόφη Λούκα
vradini.gr
